voor opdrachten in kunst en vormgeving

Tien nieuwe beelden tussen Utrecht en Amersfoort

Kunstenaar Boris Tellegen is bijna klaar met tien nieuwe beelden langs het toekomstige snelfietspad tussen Utrecht en Amersfoort, een kunstopdracht die beide steden aan elkaar koppelt: de geboorteplaats van Rietveld aan die van Mondriaan. De gemeenten werken samen met diverse musea en kunstinstellingen voor deze kunstopdracht, georganiseerd door Amersfoort in C. Het Mondriaan Fonds verleent een bijdrage. Iederéén kan als opdrachtgever nieuwe kunst laten maken: overheid, museum of privépersoon. Het Mondriaan Fonds betaalt tot de helft van de kosten, gesteld dat het gaat om goede kunst die openbaar toegankelijk is en de kunstenaar eerlijk wordt beloond. De beeldenreeks van Boris Tellegen is vanaf juni in zijn geheel permanent te zien in het (stads)landschap tussen Utrecht en Amersfoort.

‘Totempalen met een prachtig en heel divers maatschappelijk karakter’

‘Scholieren, forenzen, cultuurtoeristen, dagjesmensen en andere recreanten beleven overduidelijk plezier aan de sculpturen, nu al, terwijl de laatste beelden nog moeten worden geplaatst. De ANWB brengt de route specifiek onder de aandacht; de gedeelde inspanning van overheden, kunstinstellingen en het Mondriaan Fonds komt hier echt ten goede aan kunst met een prachtig en divers maatschappelijk karakter. Het gaat om tien zuilen die oprijzen in de omgeving. Elk beeld is ruim zesenhalve meter hoog. Alle tien markeren ze als totems de route langs het fietspad, over een lengte van zo’n twintig kilometer. Mensen stappen ervoor af en gaan ermee op de foto’, vertelt projectleider Ella Derksen. ‘Van zuil tot zuil werkt het als een reeks ontmoetingen die de verbinding tussen beide steden verbijzondert, cultuur en natuur in elkaar doet overgaan en ook generaties overbrugt. Het werk van Boris is eigenzinnig: monumentale street art waarin een ode aan De Stijl schuilt. En het doet ook denken aan een gestolde beweging van computerpixels. Letterlijk en figuurlijk is het naar buiten gerichte kunst.’

Muren openen, letters laten opbollen, vierkanten doen verschuiven alsof het kubussen zijn en platte, grafische tekens diepte geven: Boris Tellegen switcht van 2D naar 3D in zijn werk. In de jaren tachtig schreef, schilderde en spoot hij onder de naam Delta zijn graffiti op muren en treinen alsof hij er reliëfs aan toevoegde. Hij studeerde industriële vormgeving aan de Technische Universiteit in Delft en combineert architectuur, sculptuur, schilderkunst en design. 2017 was het jaar van De Stijl, maar medio 2018 laat Tellegen zien dat de erfenis van Mondriaan en Rietveld verder reikt: op 24 juni wordt met een public event de oplevering van alle tien gloednieuwe totems langs het fietspad tussen Utrecht en Amersfoort gevierd.

‘De erfenis van het Stijljaar, met lange lijnen in de samenleving en de actuele kunst’

Als projectleider van ‘Mondriaan ontmoet Rietveld’ is Ella Derksen van het begin af aan betrokken bij de opdracht – resultaat van een levendig netwerk met als focus: de actuele kunst. Derksen: ‘Het begon in het jaar van De Stijl als integraal project bij uitstek, een samenwerking van beide steden met kunstinstellingen zoals het Centraal Museum en Stichting Amersfoort in C, koepelorganisatie van Amersfoortse musea. De provincie Utrecht heeft een belangrijke rol gespeeld bij het koppelen van infrastructuur en kunst. Ook de kleinere gemeenten langs de route doen mee. Via educatieve projecten hebben we 1500 leerlingen van het MBO kunnen bereiken. Daarnaast hebben we tentoonstellingen gemaakt, zoals op dit moment te zien is in het Mondriaanhuis met alle tien maquettes. Mede dankzij de bijdrage van het Mondriaan Fonds komen de publieke bestedingen aan kunst op deze manier daadwerkelijk bijeen met het publiek. Langs de fietsroute hebben we bij elke oplevering een klein feestelijk ‘eerste paal moment’ belegd. Bij de voltooiing wordt de rijke erfenis van het jaar van De Stijl hier nog eens dubbel gevierd. Het zijn lange lijnen tussen cultureel erfgoed en actuele kunst. Daarbij werkt deze opdracht in de omgeving als een vliegwiel. De branding van de fietsroute als ‘De Stijlfietsroute’ komt deze zomer eens te meer op gang, zowel via de ANWB als met het Nederlands bedrijf voor Toerisme.’

‘Alleen nog even om misverstanden te voorkomen’, besluit Derksen:  ‘Het is nou ook weer niet zo dat Boris Tellegen zich één op één in de sporen van De Stijl voortbeweegt, ook al liggen denkbeelden en het vocabulaire ervan in zijn werk besloten. Het mooie is dat je onderweg de overgang meemaakt van sculpturen die zich tot de stad verhouden, strak en planmatig, en dan weer tot industriële rafelranden, of juist, door de toepassing van verchroomd metaal, tot de high tech wereld van vliegbasis Soesterberg even verderop. En elders voegen de sculpturen zich naar de natuur. Zo stuit je halverwege de route op een opengewerkte zuil, alsof je door abstract gebladerte kijkt. Hier is bosrank en wilde kamperfoelie geplant die zich om het werk heen slingert. Nogal een contrast met zuil nummer één van de tien, die we in 2017 plaatsten in Utrecht: grijs beton met een verzonken reliëf in primaire kleuren bovenin: alsof daar een kleine archeologie van De Stijl prijkt.’

Opdrachtgevers: Provincie Utrecht, Amersfoort in C, Centraal Museum, gemeente Utrecht, gemeente Amersfoort.

Foto’s: Lighthouse Productions / Dirk Verwoerd

Bron: Mondriaan Fonds

Copyright © 2024 Publiek Gemaakt
Site: en