voor opdrachten in kunst en vormgeving
In Hasselt, Genk en daartussen vindt deze zomer de manifestatie De Unie van Hasselt-Genk plaats. De manifestatie maakt deel uit van Z-OUT, het kunst in de open ruimte programma van Z33. Dit ‘huis voor actuele kunst’ in Hasselt startte daar in 2011 mee. Het programma manifesteert zich in verschillende Vlaamse regio’s.
Het is een mooie gedachte dat een kunstmanifestatie zich richt op de bestaande infrastructuur van culturele en maatschappelijke organisaties. Want Z33 en curator Tom van Gestel richtten hun aandacht op culturele en maatschappelijke organisaties, spelers en plaatsen die een rol vervullen in het gemeenschapsleven van Hasselt en Genk. Anderzijds kozen zij punten op of aan deze infrastructuur uit als locatie voor een kunstwerk, waarvoor zij kunstenaars van buiten de regio vroegen. Bijvoorbeeld voor het arboretum in Bokrijk, Café Cambrinus in Hasselt of Museum Emile van Doren in Genk.
Nog niet alle werken waren gereed op het moment dat wij er gingen kijken, maar Publiek Gemaakt blijft het project volgen. De Unie Hasselt-Genk is immers een event without an end, zoals Tom van Gestel er op dit blog al eerder over sprak. Zo werkten Leonid Tsvetkov, Rinus van de Velde en Tomás Saraceno nog aan hun bijdragen. En uiteraard moet de grote slotmanifestatie waarbij het geluid van Hasselt en Genk op de brug over het Albertkanaal zal klinken nog plaatsvinden.
Het is verstandig om in Z33 je route te beginnen door daar de tentoonstelling Documents te bekijken. Een omvangrijk organogram toont er alle samenwerkingsverbanden en deelnemers van De Unie. De manifestatie is er uitvoerig gedocumenteerd via interviews met de deelnemende kunstenaars, hun ingediende plannen liggen er ter inzage en er is aanvullende literatuur in overvloed.
Foto: Véronique Hoedemakers
De locaties liggen ver uiteen en het geheel beslaat zo’n 15 kilometer. Het is dus verstandig om de fiets mee te nemen. Maar ook dan moet je rekenen op een flinke fietstocht om de afstand tussen Hasselt en Genk te overbruggen. Een rustpauze in het fraaie paviljoen van het Zwitserse Atelier Amont aan de kanaaloever is dan wel een aanrader.
Spectaculair is het werk van Felice Varini in het oude centrum van Hasselt. Het lijkt alsof hij het oude centrum met een dikke stift omcirkeld heeft. In de smalle straatjes zelf merk je daar nauwelijks iets van, maar vanaf de hoogbouw van de aangrenzende jaren 70 wijk is de trompe l’oeil zichtbaar. Vanaf dat standpunt kun je je nauwelijks voorstellen dat Varini daadwerkelijk de gebouwen met een glanzende folie beplakte.
Foto: Véronique Hoedemakers
De installatie van Krijn de Koning in het Arboretum in Bokrijk. Foto: Véronique Hoedemakers
De installatie van Krijn de Koning in het Arboretum in Bokrijk. Foto: Véronique Hoedemakers
De installatie van Krijn de Koning in het Arboretum in Bokrijk. Foto: Véronique Hoedemakers
Visualisatie: Maurer United Architects
In het arboretum in Bokrijk, tussen Hasselt en Genk, maakte Krijn de Koning een werk voor het Groene Huis. Het gebouw, waar voorheen het Provinciaal Natuurcentrum huisde, is klaar voor de sloop maar de bijzondere binnentuin is nog geheel intact. De groene gangen die De Koning in het complex maakte voeren telkens rond de binnentuin.
Op het station in Genk plaatste Maurer United Architects een installatie van zitmeubels die woorden kunnen vormen. Ze zijn bedoeld om er gesprekken in op gang te brengen over de ruimtelijke kwaliteit van de stationsgebieden van Hasselt en Genk, want beide steden zijn van plan om die gebieden te verbeteren. De installatie vormt bijvoorbeeld het woord roof, waarmee de ontwerpers ook discussie uitlokken over hun eigen utopische ontwerp voor het gebied. Namelijk een dak met de afmetingen van een brug dat zich over het station van Hasselt uitstrekt.
In het Emile van Dorenmuseum maakte kunstenaar Erik Odijk de tentoonstelling The Rock Show. Het is het voormalige woonhuis en atelier van de landschapsschilder Emile van Doren. In het huis, dat een 19e eeuwse sfeer ademt, kun je geheel opgaan in de fascinatie die Odijk heeft met stenen. Zelf noemt hij het liever geen tentoonstelling maar een coöperatief kunstwerk, waar hij met de kunstenaars die hij uitnodigde samen aan werkte. De plek werd zo een pleisterplaats voor kunstenaars. Mooi is de gedenkput in de museumtuin waar bewoners uit Genk en omgeving via meegebrachte stenen hun dierbaren gedenken.
The Rock Show: een tekening van Erik Odijk in het door hem gebouwde buitenatelier van het Emile van Dorenmuseum. Foto: Véronique Hoedemakers
Gedenkput, Erik Odijk. Foto: Véronique Hoedemakers
The Rock Show: gedenkput met stenen. Foto: Véronique Hoedemakers
Als bezoeker krijg je de indruk dat De Unie voor en door de Hasseltenaren en Genkenaren gemaakt is. Ondanks dat er een schare aan internationale kunstenaars aan deelneemt. De onderliggende processen die aan de werken ten grondslag liggen of er het gevolg van zijn, zijn niet altijd te zien. En dat maakt nieuwsgierig. Want hoe zou het Varini toch gelukt zijn om al die pandeigenaren te laten meewerken aan zijn kunstwerk? En hoe verlopen de discussies over het spoorgebied in het lettermeubilair van Maurer United? Hoe heeft De Unie zich al in de haarvaten van beide steden genesteld?
De manifestatie duurt tot 5 oktober. Daarna zal een tiental werken in de openbare ruimte achter blijven als permanente kunstroute.
Publiek Gemaakt stelt zich ten doel een belangrijke bijdrage te leveren aan het vergroten van de publieke belangstelling voor kunst en vormgeving. Publiek Gemaakt stimuleert opdrachtgevers om met kunstenaars en vormgevers samen te werken aan een buitengewone openbare ruimte.
