voor opdrachten in kunst en vormgeving

Vereniging De Mestkever – een kever als ophaaldienst

Een reuze mestkever rijdt sinds half december 2014 in de straten van het plaatsje Puttershoek, dat zich ten westen van Dordrecht bevindt. Inwoners kunnen de mestkever inzetten voor allerlei klussen en activiteiten, bijvoorbeeld om tuinafval of klein huishoudelijk materiaal te laten ophalen. Het sympathieke dier is daarmee als het ware de grote broer van alle mestkevers – ook wel scarabeeën of heilige pillendraaiers genoemd – die hun dagen ook nuttig slijten door het afval van anderen af te voeren.

video Wout Hoogendijk

Verenigingsleven

De Puttershoekse mestkever is een getransformeerde Piaggio Ape, het bekende driewielige mini vrachtwagentje dat kleine vrachten kan vervoeren. Dit vervoer kan alleen als de bewoners lid zijn van ‘Vereniging De Mestkever’, die functioneert zonder statuten of vergaderingen. De leden van de vereniging zijn eenvoudigweg alle mensen die meewerken aan het rondrijden en actief maken van de mestkever. Na gedane zaken keert de mestkever terug in zijn mestbal, die is omgebouwd tot weersbestendige stalling, waar ook fietsen kunnen staan. Schepper van deze kever en ‘Vereniging De Mestkever’ is beeldend kunstenaar Ingrid Mol, die daarmee het vijfde en laatste kunstwerk opleverde voor een jonge wijk in Puttershoek, waarin, onder de naam ‘Wijk van je Leven’, woningen en voorzieningen voor alle leeftijdscategorieën en bevolkingsgroepen zijn gerealiseerd. De totstandkoming van de Mestkever had nogal wat voeten in de aarde. Het gemotoriseerde beest moest vanwege de verkeersveiligheid gekeurd worden om de weg op te kunnen. En om het voertuig niet te zwaar te laten worden paste Ingrid Mol ditmaal geen keramiek toe, maar het veel lichtere polyester.

Ophaaldienst

Het verenigingsleven is een belangrijk middel om de communicatie tussen verschillende lagen van de samenleving te bevorderen. Ingrid Mol wil met de nieuwe vereniging stimuleren dat met name de nieuwe wijkbewoners kennismaken met de bewoners van zorginstelling Profila Zorg, en gezamenlijke activiteiten ontwikkelen. Een belangrijk initiatief is het onderhouden van het groen in Puttershoek. De mestkever wordt daarbij door de bewoners van Profila ingezet als vervoermiddel en ophaaldienst en daarbij tevens gebruikt als een soort uithangbord voor de zorginstelling, waar mensen met een licht verstandelijke beperking of gedrags- of psychiatrische problematiek intensief worden begeleid.

En zo creëerde Ingrid Mol een nieuwe traditie als samenbindende factor binnen de wijk. Het past daarmee naadloos in het bredere kunstprogramma dat gemeente Binnenmaas en SKOR | Stichting Kunst en Openbare Ruimte voor de wijk ontwikkelden in samenspraak met de (toen) toekomstige bewoners, waaronder zich met name veel ouderen bevonden.

 

 

Tekening Ingrid Mol

Meer informatie over Ingrid Mol is te vinden op haar website.

Kunstprogramma

In een vroeg stadium van de bouw van de wijk hebben gemeente Binnenmaas en SKOR een kunstproject ontwikkeld dat deel uitmaakt van het concept van de wijk. Binnen het kunstprogramma is met name veel aandacht voor het behouden en herbeleven van lokale tradities, kennis en waarden, maar ook voor de ontwikkeling van nieuwe gebruiken en rituelen waarmee nieuwe geschiedenis wordt geschreven. Het programma verbindt jong en oud, verleden, heden en toekomst en zoekt aansluiting bij de belevingswereld van de bewoners.

De andere kunstprojecten

Het kunstprogramma bestaat uit vijf projecten, naast dat van Ingrid Mol zijn dat: ‘Kalender Puttershoek’ van Annelys de Vet, de Monumentenreeks ‘Een kleine geschiedenis van Puttershoek’ van Florian Göttke, ‘De Ontmoetingstuin’ van Frank Bruggeman, en de kunsttafels ‘Vastmaken/losmaken, samenvoegen/scheiden, sluiten/openen’ van Kateřina Šedá. Doel van het kunstproject is om de bewoners van de wijk zoveel mogelijk bij de wijk te betrekken en te verbinden met elkaar en hun leefomgeving.

Annelys de Vet ontwikkelde een kalender voor de wijk. Voor iedere maand inventariseerde zij woorden die uitdrukking geven aan de culturele, historische of botanische karakteristieken van Puttershoek, waardoor een streekgebonden kalender is ontstaan. Deze woordseries verwerkte zij tot een reeks van twaalf oer-Hollands geblokte droogdoeken, voor iedere maand één. Elke nieuwe bewoner van de wijk krijgt van de gemeente een droogdoek als welkomstgeschenk, samen met een publicatie. Daarnaast wordt elke maand een uitvergrote doek als banier opgehangen in de glazen loopbrug van Zorgwaard waardoor een ‘kalendergalerij’ ontstaat.

Foto: Michael de Lausnay

Florian Göttke selecteerde grote en kleine verhalen, afkomstig uit de overlevering van Puttershoek en de rol van het dorp in de geschiedenis. Zijn kleine monumenten staan voor gebeurtenissen, symbolen en mythes die sleutelmomenten in de recente en verre geschiedenis van Puttershoek markeren.

Frank Bruggeman richtte een ‘Ontmoetingstuin’ in en sloot daarbij aan bij het streven de wijk zo biodivers mogelijk in te richten. Zijn heemtuin is erop gericht een rijke en gevarieerde planten- en dierenwereld te ontwikkelen met de lokale inheemse natuur als uitgangspunt. Doelstelling is om bij het ontwikkelen van deze biodiversiteit zoveel mogelijk samen te werken met de bewoners en de stichting Hoekschewaards Landschap, een organisatie die zich bezighoudt met natuurbeheer in de omgeving. De omringende scholen kunnen daarnaast de tuin gebruiken voor natuureducatie.

Foto’s van de site van Frank Bruggeman

Aan het Zomerplein zijn twee generaties verenigd: de kinderen van de kinderopvang/BSO en de ouderen van de Wonen Welzijn Zorginstelling. Dat vraagt om activiteiten die beide nader tot elkaar brengen, zo redeneerde kunstenaar Kateřina Šedá. Voor het restaurant van Zorgwaard, waar meerdere activiteiten voor de wijk worden georganiseerd, bouwde ze vier speeltafels die zowel ouderen als kinderen uitnodigen om (samen) te spelen. Met het werk ‘Vastmaken/losmaken, samenvoegen/scheiden, sluiten/openen’ moedigt Šedá de inwoners van Puttershoek aan meer tijd met elkaar door te brengen. Een verdere beschrijving van dit project is te lezen op de site van TAAK.

Delen van de tekst over de 4 laatst beschreven kunstwerken zijn afkomstig van de website van SKOR, waarop ook meer informatie over deze projecten is te vinden.

Overige foto’s: Wout Hoogendijk
Copyright © 2024 Publiek Gemaakt
Site: en