voor opdrachten in kunst en vormgeving
Een wethouder aan de telefoon met een andere wethouder:“We gaan het kunstwerk weghalen. Mensen willen geen kunst meer. We gaan een snelweg in het park aanleggen. Ok? Kan ik ook sneller van mijn werk naar huis.”
Dit was ongeveer de strekking van de laatste zinnen van het locatietheaterstuk ASO uitgevoerd door BonteHond op Het Stenen Hoofd te Amsterdam tijdens het Over het IJ Festival. ASO is een humoristische theatervoorstelling over de perikelen rondom de plaatsing van een abstract kunstwerk in een publiek park. In de theatervoorstelling passeert een bijna voorspelbare opeenvolging van betrokken personen, gebeurtenissen en reacties de revue.
Het stuk begint met de feestelijke oplevering van een kunstwerk in aanwezigheid van wethouder, kunstenaar en financier. De wethouder wordt vergezeld door zijn communicatie adviseur die tijdens zijn toespraak voortdurend zijn zinnen souffleert. Ze hebben duidelijk niet alleen maar een werkrelatie. Een dame die de sponsor, de DRB (De Rijkste Bank), van het kunstwerk vertegenwoordigt heeft een creatief hoofddeksel opgezet waarmee ze wil aangeven dat ze affiniteit heeft met beeldende kunst. En de kunstenaar leest zijn speech verlegen en met bibberende handen voor: “Vraag nooit een kunstenaar om over zijn werk te praten, het kunstwerk moet voor zichzelf spreken”.
Dan ontmoet de jeugd die elkaar dagelijks in het park treft voor het eerst het kunstwerk: “Wat de flap? Wat is daaaaaat? Het lijkt wel een gehandicapte tranformer!” schreeuwt Mo, een van jongeren uit. De straatcoach probeer hen uit te leggen dat het kunstwerk goed voor ze is. Maar echt goed uitleggen kan hij het niet. Ook Karin van Stichting Knip & Plakwerk slaagt er met haar grote nepglimlach niet in om de jongeren en het publiek maar misschien ook wel niet zichzelf ervan te overtuigen dat het niet erg is dat je het kunstwerk niet begrijpt en dat iedereen er iets anders in kan zien.
ASO is een heel levendige voorstelling waarin de verschillende scenes elkaar in rap tempo afwisselen. Een aantal keren verandert het stuk in een dansvoorstelling. Bijvoorbeeld wanneer Wessel tijdens een ’trip’ contact probeert te maken met het kunstwerk en zichzelf ineens in zesvoud ziet.
In de verschillende geluidsfragmenten luisteren we naar telefoongesprekken tussen gemeente en klagende burgers terwijl er diverse personages het kunstwerk passeren. Zoals bijv. twee hitsige puberende meisjes die het beeld gebruiken als achtergrond voor hun ‘selfies’ of de rokende zwangere tiener die een paar scenes later achter een kinderwagen loopt en inmiddels alweer zwanger blijkt te zijn.
Hoewel een aantal jongeren het kunstwerk op een gegeven moment als vaststaand gegeven lijkt te beschouwen, escaleert de situatie toch. Nadat er een bordje NIET AANRAKEN op het kunstwerk is geplakt, moeten er hekken omheen worden geplaatst: “om het cultuurparticipatieproject te beschermen tegen ons!”.
Het komt niet dagelijks voor dat Publiek Gemaakt haar eigen werkterrein op zo’n hilarische en treffende manier gepersifleerd ziet worden. Het theaterstuk lijkt de spot te willen drijven met de goede bedoelingen van kunst in de openbare ruimte, maar neemt tegelijkertijd de positie van het publiek en de politiek op de hak. Door alle betrokkenen (inclusief het kunstwerk zelf!) bij het plaatsten van kunst in de openbare ruimte tot karikatuur te maken, zet ASO aan tot nadenken. De setting van het stuk, op Het Stenen Hoofd, een publiek toegankelijk stukje Amsterdam draagt daaraan bij. Voorbijgangers kijken naar het theaterspektakel dat zich afspeelt. Zij worden zo, zonder het te weten, onderdeel van het stuk en als toeschouwer zou je graag hun gedachten willen lezen.
Voor ASO werkte regisseur René Geerlings nauw samen met Erik Bos (bekend van DOX en ILL Skill Squad, en winnaar van de André Gingras Award 2014), die een speciale ASO-choreografie maakte, en aanstormend schrijftalent Malou de Roy van Zuydewijn. De voorstelling is nog van 12 t/m 17 augustus te zien tijdens het theaterfestival Boulevard in Den Bosch. Voor meer informatie zie: www.bontehond.net
Publiek Gemaakt stelt zich ten doel een belangrijke bijdrage te leveren aan het vergroten van de publieke belangstelling voor kunst en vormgeving. Publiek Gemaakt stimuleert opdrachtgevers om met kunstenaars en vormgevers samen te werken aan een buitengewone openbare ruimte.
